بررسی ضابطه ی دوم قتل عمدی در پرتو موازین پزشکی

ضرورت پاسداشت جان انسان ها ایجاب می کند که حقوق کیفری به بیان تعریف و یا ضابطه ای دقیق برای جرم قتل عمد همت گمارد؛ امری که قانونگذار در ماده ی 290 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392ش. طی سه بند کلی- که معرف دو ضابطه تحقق قتل عمد می باشد- بدان پرداخته است. ضابطه نخستین تحقق قتل عمد در نظام کیفری ایران، داشتن قصد قتل است بی آنکه کیفیت فعل ارتکابی تأثیری در تحقق این عنوان داشته باشد. اما در ضابطه ی دوم که محل مناقشه است، مقنن، کانون توجه خود را، کیفیت فعل ارتکابی دانسته و از این رو، انجام کار به نحوی که نوعاً موجب قتل شود را در عمدی محسوب شدن قتل، همسنگ ضابطه ی نخستین قرار داده است. در مورد مفهوم و گستره ی «عمل نوعاً کشنده» و مرجع تشخیص نوعاً کشنده بودن عمل، نظرات متفاوتی در نظام کیفری ایران ابراز شده است که بازتاب آن را در آرای ناهمگون دادگاه ها و اختلاف نظر بین قضات و پزشکان قانونی می توان یافت.